گزیده درس نود و هشت
در درس قبلی بررسی روایات باب (حدوث اسماء» به پایان رسید و از این جلسه به بررسی احادیث باب «معانی الأسماء و اشتقاقها» پرداخته میشود. مرحوم کلینی در این باب دوازده روایت ذکر نموده است که نخستین آن از امام صادق (ع) دربارهی تفسیر و تبیین «بسم الله الرّحمن الرّحیم» میباشد. در واقع، در روایات این باب مطالب دقیق و اساسی در ارتباط با معرفتشناسی و حقیقت علم و رابطهای ذهن و نفس انسان با معلومات خارجی مطرح شده است. عبدالله بن سنان میگوید: از امام صادق (ع) راجع به تفسیر «بسم الله الرّحمن الرّحیم» پرسیدم؛ ایشان فرمود: با، بهای خداست (روشنی) و سین، سنای خدا است (درخشش) و میم، مجد خدا است و ... حدیث دوّم بازهم از امام صادق (ع) است که در این حدیث هشام بن حکم دربارهی اسماء خدا و اشتقاق آنها میپرسد و اینکه کلمه «اللّه» از چه چیزی مشتق شده است؟ امام (ع) میفرماید: یا هشام الله از «اله» (پرستششده) مشتق است و پرستششده شايسته پرستشى لازم دارد، و نام غير صاحب نام است. كسى كه تنها نام را بدون صاحب نام بپرستد كافر گشته و در حقيقت چيزى نپرستيده است و هر كه نام و صاحب نام را بپرستد مشرك گشته و دو چيز پرستيده است و كسى كه صاحب نام را پرستد نه نام را، این يكتاپرستى است.
کلیدواژه: کتاب توحید، باب «معانی الأسماء و اشتقاقها» (روایات 1 ـ 2).