گزیده درس صد و سی و سه
تا کنون ده روایت از روایات باب «بداء» مورد بررسی قرار گرفته است و استاد از این درس به ترجمه و تبیین روایات یازدهم تا پانزدهم میپردازد. در حدیث یازدهم منصور بن حازم مىگويد: از امام صادق (ع) پرسيدم: آيا ممكن است امروز چيزى واقع شود كه روز گذشته در علم خدا نبوده باشد؟ حضرت فرمود: نه، چنانچه هر كسی چنین اعتقادی داشته باشد، خدا او را رسوا خواهدکرد. خدمت امام (ع) عرض كردم: آنچه بود و آنچه تا قيامت خواهدبود، آيا در علم خدا نيست؟ فرمود: آرى پيش از آنكه خلق را بيافريند (همه چيز را مىدانست). حدیث دوازدهم را مالِك جُهَنِيّ از امام صادق (ع) نقل میکند و حضرت در این روایت میفرماید: اگر مردم مىدانستند چه پاداشى در اعتقاد پيدا است از سخن در آن سستى نمىورزيدند. در حدیث سیزدم که باز از امام صادق (ع) است به پنج خصلت و ویژگی پیامبران اشاره شده است که هيچ پيامبرى هرگز نشان پيامبرى نگيرد؛ مگر آنكه براى خداى متعال به اين امور اعتراف نمايد: بداء، مشیت الهی، سجده برای خداوند، عبودیت و پرستش الهی و اطاعت و پیروی کردن از اوامر و احکام الهی. امام صادق (ع) در حدیث چهاردهم میفرماید: «إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَخْبَرَ مُحَمَّداً (ص) بِمَا کَانَ مُنْذُ کَانَتِ الدُّنْیَا وَ بِمَا یَکُونُ إِلَى انْقِضَاءِ الدُّنْیَا وَ أَخْبَرَهُ بِالْمَحْتُومِ مِنْ ذَلِکَ وَ اسْتَثْنَى عَلَیْهِ فِیمَا سِوَاهُ ...: بهراستی خداوند هرچه را از اوّل دنیا بوده و تا آخر دنیا خواهدبود به حضرت محمد (ص) خبرداد به آنچه حتمی بود خبر داد و آنچه غیر حتمی بود جدا ساخت...» حدیث پانزدهم از امام رضا (ع) است. آن حضرت در این روایت به این مسئله میپردازد که خداوند هرگز پیامبری را برای پیامبری نفرستاد؛ مگر با حکم حرمت خمر و با اقرار به بداء برای خدا.
کلیدواژه: کتاب توحید، باب «البداء» (روایات 11 ـ 15).