170 خداوند قادر بر قبیح است اما قبیح و لغو انجام نمی دهد - استاد: شیخ حسن میلانی - Notes

Lesson 2/237 | Study Time: 5 Min

Course: کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد

گزیده درس صد و هفتاد

درس صد و هفتاد از «قال: وارتکاب اقلّ القبیحین مع امکان المخلص»، شروع شده است و تا «انّه تعالی یخلق العالم لنفعهم» ادامه دارد. در پایان درس قبلی استاد وارد بحث مسئله دوم گردید و در آن مرحوم خواجه فرموده است که خداوند کار قبیح را انجام نمی‌دهد و واجب را ترک نمی‌کند. مرحوم علامه فرمود که مردم در این زمینه اختلاف‌نظر دارند و معتزله همان سخن مرحوم خواجه را می‌گوید، ولی اشاعره با سخن معتزله مخالفت کرده و کارهای قبیح را به خدا نسبت داده است. مرحوم علامه دلایل دیدگاه معتزله را بیان می‌کند یکی از آن دلایل این است که خداوند برای انجام دادن کار نیکو داعی دارد بدون اینکه کدام بازدارنده‌یی برای او وجود داشته باشد. از سوی دیگر بازدارنده برای انجام کار قبیح دارد بدون اینکه کدام داعی برای آن داشته باشد. دلیل دوم، چنانچه صدور فعل قبیح یا ترک واجب از خدا جایز باشد، اطمنان به وعده و وعید خداوند از بین می‌رود، به خاطر اینکه بر این اساس سخن دروغ در حق او ممکن است. در ادامه استاد وارد مسئله سوم می‌شود که خداوند بر انجام فعل قبیح قدرت دارد. به این معنا که قدرت خداوند بر فعل قبیح تعلق می‌گیرد، به خاطر اینکه قدرتش به تمام ممکنات مساوی است؛ ولی در عین حال این عموم قدرت با امتناع بعدی (صدور قبیح از خداوند) منافات ندارد. لذا، تمام اندیشمندان گفته‌اند که خداوند بر انجان کار قبیح قادر است؛ ولی نظام با این نظر مخالفت کرده است و او استدلال نموده است که صدور فعل قبیح از خدا، دلالت بر نادانی یا نیازمندی خداوند می‌کند و این هر دو در حق باری تعالی محال است و مرحوم خواجه و علامه از این شبهه پاسخ می‌دهند. مسئله چهارم در این مورد بحث می‌کند که فعل خدا هدف و غرض دارد. در این زمینه اختلاف‌نظر وجود دارد و معتزله قائل شده است که خدا در افعال خود غایت و غرض دارد و اشاعره آن را انکار کرده است.

کلیدواژه: فعل خدا دارای غرض است.

Previous Lesson

استاد حسن میلانی

Product Designer

Profile

Class Sessions

Android application

Download App

GDPR

When you visit any of our websites, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and manage your preferences. Please note, that blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer.

170 خداوند قادر بر قبیح است اما قبیح و لغو انجام نمی دهد - استاد: شیخ حسن میلانی - Notes

استاد حسن میلانی

Class Sessions

Your privacy matters

GDPR