گزیده درس سیصد و بیست و نُه (5)
گفته شد که کتاب جهاد شرائع از چهار رکن تشکیل یافته است که رکن اوّل در اوصاف مجاهدین بود. رکن دوم، راجع به کسانی است که جهاد با آنها واجب است و سپس از سه طائفه نامبرده شد که قتال با آنها واجب است. دو طائفه در درون جامعه اسلامی (بغات و کفار اهل ذمه) و یک طائفه خارج از سرزمینهای اسلامی است که در حقیقت عموم کفار است که به خاطر دعوت آنها به اسلام و یا به خاطر دفع تهاجم آنها امکان دارد میان آنها و مسلمانان جنگ واقع شود. با دو هدف جهاد با کسانی که واجب است، انجام میگیرد: اوّل، تأمین امنیت و دفع شر و ضرر دشمن و دوم، دعوت به اسلام و گسترش دین و اخلاق است. گرچند، جهاد ابتدایی را بسیاری از فقها با قید حضور معصوم (ع) پذیرفتهاند؛ ولی بدون حضور معصوم این نوع جهاد (جهاد دعوت) عملاً منتفی است. جهاد با بغات زمانی واجب میشود که آنها دست به سلاح ببرد و جهاد با اهل ذمه زمانی واجب میشود که آنها عهد و قرارداد بشکند و زیر پا بگذارد. گفتار دوّم، راجع به کیفیت قتال اهل حرب است. گفته شد که با سه طائفه جهاد واجب است و حال جهاد دارای احکام، آداب و حدود خاص خودش است و این جهاد چگونه و در کجا آغاز شود و از کدام ابزار استفاده کرد و کدام نقاط مورد هدف قرار داد و ...؟ اینها مسائلی است که در طرف دوّم مطرح شدهاند. در این درس به مسائلی نظیر جنگ از کجا آغاز شود؟ پرداخته شده است و در صورتی که دشمن زیاد باشد، سپاه اسلام چه کار کنند؟ همچنین دعوت لشکر دشمن به اسلام توسط امام و یا کسی که او را امام نصب کرده است.
کلیدواژه: جهاد با چه کسانی واجب است؟ و کیفیت جهاد.