گزیده درس سیصد و سی (6)
بحث در گفتار دوّم از رکن دوّم، در بارهی کیفیت جهاد است و اینکه در موقع جنگ کدام آداب و احکامی باید رعایت شود؟ آخرین مطلبی که در درس قبلی اشاره شد، این بود که پیش از شروع جنگ با دشمن باید دعوت به محاسن اسلام انجام گیرد. در این درس ابتدا به دلائل جواز و عدم جواز فرار از جنگ، جابهجایی موقعیت و ابزار جنگی و تغییر فنون و تاکتیکهای جنگی و امثال اینها بحث میشود و سپس مرحوم محقق به این مسئله میپردازد، در جایی که مجاهد به هر دلیلی ظن غالب پیدا کند که کشته میشود، در اینجا دو قول است: یک قول فرار را جائز میداند و دیگری جائز نمیداند. اگر تعداد مسلمانان کمتر باشد، در آن صورت ثبات واجب نیست؛ ولی چنانچه با همین تعداد اندک احتمال غلبه بر دشمن را بدهد که پیروز میشود، در این صورت جهاد استحباب دارد و اگر ظن غالب به کشته شدن داشته باشد، در اینجا دو قول است: قول اول، انصراف از جنگ را واجب و قول دوم، آن را مستحب میداند. بحث تا اینجا به فرضهای دو لشکر بود که در برابر هم قرار گرفته بود؛ ولی چنانچه یک مجاهد مسلمان در برابر دو نفر دشمن قرار بگیرد، در اینجا حکم چیست؟
کلیدواژه: کیفیت جنگ و جهاد.