گزیده درس سیصد و پنجاه و چهار
بحث در کتاب امر به معروف و نهی از منکر است. در درس گذشته، واژگان معروف و منکر تعریف گردید و سپس حکم آن دو بیان شد و بعد از آن شرایط امر به معروف و نهی از منکر مطرح گردید که در آن درس دو شرط از شرایط چهارگانه امر به معروف و نهی از منکر هم بررسی شد. باید توجه کرد که امر به معروف و نهی از منکر با تحقق این شرایط چهارگانه واجب میشود و برای منتفی شدن وجوب، مفقود شدن یکی از این شرایط کافی خواهدبود. شرط اوّل، این بود که آمر به معروف و ناهی از منکر، عالم به منکر از روی اجتهاد یا تقلید باشد. شرط دوّم، این بود که آمر به معروف و ناهی از منکر، احتمال تأثیر امر به معروف و نهی از منکر خود را بدهد و چنانچه شخص یقین داشته باشد که تأثیر ندارد و یا گمان بر عدم تأثیر ببرد، در آن صورت بازهم نهی از منکر واجب نخواهدبود. شرط سوم، اصرار فاعل بر فعل خودش است؛ به این معنا برای آمر به معروف و ناهی از منکر معلوم باشد که فاعل بر کار خودش اصرار دارد، در این صورت نهی از منکر معنا ندارد. شرط چهارم، این است که در نهی از منکر، مفسدهیی ایجاد نشود. به این معنا چنانچه ناهی از منکر گمان ببرد که با نهی از منکر خودش، مالش و یا یکی از مسلمانان صدمه میبیند، در این صورت واجب نخواهدبود. در ادامه مرحوم محقق به مراتب امر به معروف و نهی از منکر میپردازد. ایشان مراتب امر به معروف و نهی از منکر را دارای سه مرتبه بیان کرده است که عبارت است از: قلبی، زبانی و جوارجی و سپس هر کدام از آنها را به اختصار توضیح میدهد.
کلیدواژه: شرایط و مراتب امر به معروف و نهی از منکر.