گزیده درس سی و چهار
استاد پیش از اینکه وارد بحث قیاس اقترانی شرطی بشود، خلاصهی از تمرینات شکل چهارم را ارائه میدهد. قبلاً مرحوم مصنف قیاس اقترانی را به حملی و شرطی تقسیم کرد و حملی آن بود که هر دو مقدمه حملی باشد. ایشان پیش از اینکه قیاس اقترانی شرطی را تعریف کند به اشتراکات و تفاوتهای قیاس حملی و شرطی میپردازد. قیاس شرطی همانند قیاس حملی است و تنها از این جهت که هر دو مقدمه یا یکی از مقدمات آن شرطیه است، با حملی تفاوت دارد. از اینرو، حدود اقترانی شرطی حدود اقترانی حملی است و دارای حد وسط، حد اصغر و حد اکبر میباشد، ولی تنها چیزی که آن دو را متفاوت میکند، این است در اقترانی شرطی گاهی حد، مقدم یا تالی، شرطیه است. تعریف اقترانی شرطی: «الاقترانیُّ الذی کان بعض مقدماته او کلها من القضایا الشرطیة: [شرطی] قیاس اقترانی است که بعض یا همهی مقدمان آن قضایای شرطیه است.» قیاس اقترانی شرطی از جهت مقدمات و از لحاظ اعتبار جزء تام بودن یا نبودن حد وسط به دو قسم تقسیم میشود. قیاس اقترانی از نظر نوع مقدماتش به پنج دسته تقسیم میگردد.
کلیدواژه: تعریف قیاس اقترانی شرطی و تقسیم آن به لحاظ مقدماتش.