گزیده درس صد و چهل و نُه
بحث در بارۀ قیاس است و مرحوم مظفر بعد از بررسی احکام اتصالی و انفصالی قیاس استثنایی به لواحق قیاس میپردازد و در تحت آن برخی از اقسام قیاس را بررسی میکند. ایشان ابتدا به این نکته اشاره میکند که گاهی از قیاس، نتیجه یا یکی از مقدمات آن حذف میشود و آن را باید از کدام راه بدست آورد؟ قیاسی که در آن، نتیجه یا یکی از مقدمات حذف شود، به آن قیاس «مضمر» گفته میشود و قیاسی که در آن، تنها کبرای آن حذف شود، به آن «ضمیر» میگوید. در ادامه مرحوم مصنف به شیوهی اشاره میکند که میتوان از آن طریق آن مقدمات را به دست آورد. ایشان مراحل پنجگانهیی فکر را که قبلا بیان گردید، برای بدست آوردن معلوم تصدیقی تطبیق میکند. در این درس به مرحله اول آن اشاره میکند که برخورد با مشکل است. به این معنا انسان ابتدا با قضیهیی که نامعلوم است مواجه میشود و در واقع با یک مشکل برخورد میکند.
کلیدواژه: قیاس مضمر و ضمیر.