گزیده درس صد و پنجاه و هشت
درس صد و پنجاه و هشت از «المسألة الخامسة، فی انّه تعالی سمیعٌ بصیرٌ»، شروع شده است و تا «و لا نعنی بالممکن سوی ذلک .../ ص 404»، ادامه دارد. وصف پنجم که در بارهی خداوند بیان شده است، مدرک بودن خدای متعال است. مرحوم خواجه میفرماید: متون دینی اعم از آیات و روایات بر اتصاف خدای متعال به ادراک و عقل بر محال بودن آلات دلالت دارد. مراد از آلات همان چشم و گوش است که خداوند چشم و گوش ندارد. مرحوم علامه میفرماید: مسلمانان بر مدرک بودن خداوند اتفاقنظر دارند، منتها در معنای آن باهم اختلاف کردهاند و در ادامه چند دیدگاه را در این زمینه بیان میدارد. از جمله ابوالحسین گفته است: مراد از ادراک همان علم خداوند به شنیدنیها و دیدنیها است. در ادامه مرحوم علامه به دلایل سمیع و بصیر بودن خدا را بیان میدارد. وصف ششم خداوند، متکلم بودن است که مرحوم خواجه میفرماید: عمومیت قدرت خداوند، بر ثبوت کلام دلالت دارد و کلام نفسانی امر نامعقول است. مرحوم علامه میفرماید: تمام مسلمانان قائل به متکلم بودن خداوند است، ولی در تفسیر کلام باهم اختلافنظر دارند. در ادامه ایشان دیدگاه اشاعره و معزله را بیان میدارد. وصف هفتم، باقی و جاویدان بودن خداوند است و همین وجوب وجود بر سرمد بودن خداوند دلالت دارد. در این وصف هم مسلمانان اتفاقنظر دارند؛ منتها در کیفیت آن اختلافنظر دارند. مرحوم علامه در ادامه به یک اشکال اشاره میکند و به جواب آن نیز میپردازد.
کلیدواژه: مدرک بودن، متکلم بودن و جاویدان بودن خداوند.
Cookies and similar technologies are used on our sites to personalize content and ads. You can find further details and change your personal settings below. By clicking OK, or by clicking any content on our sites, you agree to the use of these cookies and similar technologies.
GDPR
When you visit any of our websites, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and manage your preferences. Please note, that blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer.