گزیده درس صد و هفتاد و یک
درس صد و هفتاد و یک از «المسألة الخامسة، فی أنّه تعالی یرید الطاعات و یکره المعاصی»، شروع شده است و تا «و منشأ الفرق هو اقتران القدرة فی أحد الفعلین به و عدمه فی الآخر» ادامه دارد. مرحوم خواجه در مسئله پنجم میفرماید: خداوند طاعات را میخواهد و از گناهها اکراه دارد. چون ارادهی کار قبیح، قبح است و همینطور ترک ارادهی کار نیکو با قباحت همراه میباشد. این به این دلیل است که به کار حسن امر شده و از کار قبیح نهی گردیده است. در مجموع جبریها و اشعریها گفتهاند که هر چه در عالم واقع میشوند فعل خدا است و ایجادکنندهی تمام کارها خود خدا میباشد. به عبارت دیگر، هر چه در خارج تحقق مییابد همان متعلق ارادهی خدای متعال است، اعم از اینکه طاعت باشد یا معصیت. معتزله اعتقاد دارد که ارادهی خدای متعال به صدور طاعت از مؤمن و کافر تعلق گرفته است و خداوند از مؤمن و کافر میخواهد که نماز بخوانند، روزه بگیرند و سایر کارهای حسن را انجام دهند. معتزله برای اثبات ادعای خودش دو دلیل آورده است. مرحوم خواجه و مرحوم علامه بعد از اینکه برای اثبات مدعای خودشان دلیل آوردند، بلافاصله بر رد دلایل اشاعره استدلال میکنند. در ادامه استاد میلانی به مسئله هشتم میپردازد که ضرورت حکم میکند به اینکه افعال ما مستند به خود ما هستند. در این زمینه هم اختلاف وجود دارد و معترله اعتقاد دارد که بنده فاعل اعمال خودش است و در این زمینه میان خود معتزله چند نظر وجود دارد.
کلیدواژه: خداوند طاعات میخواهد و از گناه اکراه دارد.
Cookies and similar technologies are used on our sites to personalize content and ads. You can find further details and change your personal settings below. By clicking OK, or by clicking any content on our sites, you agree to the use of these cookies and similar technologies.
GDPR
When you visit any of our websites, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and manage your preferences. Please note, that blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer.