گزیده درس دوصد و بیست و شش
درس دوصد و بیست و شش از «و هو خطأ، فإنّ الإعدام یستند الی الفاعل کما یستند الوجود الیه و ...»، شروع شده است و تا «هذا مافهمناه من قوله: کما فی قصة ابراهیم (ع)، فهذا هو کیفیة الاعدام» ادامه دارد. در درس قبلی اشاره گردید که برخی از اهلسنت با استناد به یک برهان فلسفی بر این باور بودند که خداوند نمیتواند عالم را معدوم کند و این عالم را آفریده است، قابل عدم نیست. مرحوم علامه در ابطال دلیل آنها میفرماید: «و هو خطأ و این اشتباه است؛» چون معدوم ساختن عالم به فاعل مستند است؛ همانگونه که وجود عالم به او استناد دارد. دلیل مرحوم مصنّف بر امکان اعدام جهان این است که عالم ممکنالوجود است و تحول آن به امتناع یا وجوب کاملاً محال است. لذا، در نتیجه، عدم آن ممکن است، همانطوری که وجود آن ممکن میباشد. مرحوم خواجه در مسئله سوم فرموده است که بر معدوم شدن عالم دلیل نقلی هم دلالت دارد. از جمله خداوند در قرآن کریم فرموده است: «کل من علیها فان» و «هو الاول و الآخر» و «کل شئ هالک الا وجهه». مرحوم علامه میفرماید: دانشمندان بر معدوم شدن عالم اتفاقنظر دارند و اختلاف آنها تنها در کیفیت اعدام است.
کلیدواژه: معدوم شدن عالم.