گزیده درس صد و سی و دو
در درس قبلی، پنج حدیث از احادیث باب «بداء» مورد بررسی قرار گرفت و استاد از این درس به سراغ ترجمه و تبیین احادیث ششم به بعد میرود. در روایت ششم، فضل بن یسار میگوید: از امام باقر (ع) شنیدم که فرمود: علم دو نوع است: نخست علمی که نزد خدا نهفته است و هیچکدام از مخلوقات بر آن آگاهی ندارد. دوم علمی که به فرشتهها و پیامبران خودش آموخته است. آنچه به فرشتگان و فرستادگان خود آموخته، قطعاً واقع خواهدشد، چه اینکه خدا سبب تکذیب خود یا فرشتگان و یا فرستادگانش نمیشود. علمی که نزد وی نهان و محفوظ است، آنچه را که از آن بخواهد، پیش میدارد، و آنچه را بخواهد به تأخیر میاندازد، و آنچه را که بخواهد ثابت میدارد. در روایت هفتم باز فضیل میگوید: از امام باقر (ع) شنیدم که میفرمود: از امور قسمتی است که نزد خدا معلق است، پیش دارد از آنها چیزی را خواهد و پس میاندازد هرچه را خواهد. در ادامه استاد احادیث هشتم، نهم و دهم را هم ترجمه و تبیین میکند. در حدیث هشتم، امام صادق (ع) میفرماید: نزد خدا دو علم است: علم نهفته و در خزانه است كه جز او كسى نمیداند و بدا از اين نوع علم است. علمي كه به ملائكه و رسولان و پيامبرانش تعليم داده كه ما آن را ميدانيم. در حدیث نهم، امام صادق (ع) میفرماید: براى خدا نسبت به چيزى بدا حاصل نشد؛ جز اينكه پيش از اينكه بدا حاصل شود خدا آن را ميدانست. حدیث دهم نیز مورد بداء است و این حدیث هم از امام صادق (ع) روایت شده است.
کلیدواژه: کتاب توحید، باب «البداء» (روایات 6 ـ 10).