141 جبر و تفویض و اختیار و امر بین الأمرین3 - استاد: حجة الإسلام والمسلمین شیخ حسن میلانی - Notes

سبق 2/100 | مطالعہ کا وقت: 5 منٹ

گزیده درس صد و چهل و یک

استاد این درس را از حدیث پنجم آغاز می‌کند. این روایت از امام صادق (ع) می‌باشد که آن را ابراهیم بن عمر یمانی از امام (ع) نقل کرده است. امام (ع) در این روایت می‌فرماید: خداوند خلق را آفريد و سرانجام آنها را مى‌دانست با اين‌حال به آنها امر و نهى كرد و به هرچه امرشان كرد راه مخالفت آنها را بازگذاشت و آنها هرچه بكنند و نكنند به اذن خداست. حدیث ششم هم از امام صادق (ع) است که آن را از پیامبر بزرگ اسلام نقل می‌کند. امام (ع) از قول پيامبر می‌فرماید: هركس معتقد باشد خدا به بدى و هرزگى امر مى‌كند به خدا دروغ بسته و هركس خوبى و بدى را بدون‌خواست خدا بداند خدا را از سلطنتش بركنار دانسته و هركس گمان برد گناهان ما وابسته به نيرویى است كه خدا نداده است بر خدا دروغ بسته و هركس به خدا دروغ بندد او را به دوزخ برد. حدیث هفتم نیز از امام صادق (ع) است. اسماعيل بن جابر مى‌گويد: در مسجد مدينه مردى بود كه درباره قضا و قدر سخن مى‌گفت و مردم اطراف او را گرفته بودند، می‌گويد: من به او گفتم: اى مرد! از تو پرسشى دارم، گفت: بپرس،گفتم: در ملك خداى تبارك و تعالى چيزى باشد برخلاف اراده او؟ وی مدتى سر را به زير انداخت سپس سر را برداشت و گفت: اگر بگويم مطلب اين است كه در ملك او چيزى باشد برخلاف اراده او خدا را مقهور و زورپذير دانسته باشم، و اگر بگويم در ملك او نباشد جز آنچه او اراده كند، در برابر تو اعتراف به گناه كرده و تو را بدان رخصت داده باشم؛ زيرا از خود اختيارى ندارى. به امام صادق (ع) عرض كردم كه از اين قدرى چنين پرسيدم و چنين پاسخ داد، فرمود: براى خود دورانديشى كرده و اگر جز آنچه مى‌گفت هلاك مى‌شد. در روایت هشتم آمده است که مردى از امام صادق (ع) پرسيد: خدا مردم را به گناه اجبار كرده‌؟ امام (ع) فرمود: نه، گفت: كارشان را يكباره به خودشان واگذاشته‌؟ فرمود: نه، گفت: پس مطلب چيست‌؟ امام (ع) فرمود: يك تدبير لطيف و ريزه‌كارى استادانه ميان اين دو موضوع است. در حدیث نهم، امام باقر و امام صادق (ع) به این مسئله اشاره می‌کنند که خدا به مخلوق خودش مهربان‌تر از آن است كه مخلوق را مجبور بر گناه كند سپس به جهت آن عذاب نمايد. استاد در ادامه احادیث نهم و دهم را نیز ترجمه و تبیین می‌کند. در حدیث دهم از امام صادق (ع) راجع به جبر و تفويض سوال شد، حضرت فرمود: نه جبر است و نه تفويض بلكه منزلي است ميان آن دو كه حق آنجاست و آن منزل را نداند جز عالم يا كسى كه عالم آن را به وى آموخته باشد.

کلیدواژه: کتاب توحید، باب «الْجَبْرِ وَ الْقَدَرِ وَ الْأَمْرِ بَيْنَ الْأَمْرَيْنِ»‏ (روایات 5 ـ 10).

پچھلا سبق

استاد حسن میلانی

پروڈکٹ ڈیزائنر

پروفائل

کلاس سیشنز

بہتر تجربے کے لئے۔۔۔

ایپلیکیشن ڈاونلوڈ کریں

جی ڈی پی آر

When you visit any of our websites, it may store or retrieve information on your browser, mostly in the form of cookies. This information might be about you, your preferences or your device and is mostly used to make the site work as you expect it to. The information does not usually directly identify you, but it can give you a more personalized web experience. Because we respect your right to privacy, you can choose not to allow some types of cookies. Click on the different category headings to find out more and manage your preferences. Please note, that blocking some types of cookies may impact your experience of the site and the services we are able to offer.

141 جبر و تفویض و اختیار و امر بین الأمرین3 - استاد: حجة الإسلام والمسلمین شیخ حسن میلانی - Notes

استاد حسن میلانی

کلاس سیشنز

آپ کی پرائیویسی اہمیت رکھتی ہے

جی ڈی پی آر