گزیده درس سیصد و هفت
بحث در رابطه با روایات باب «فِي الأئمّة (ع) أنّهُم إذَا ظَهَر أمرَهُم حَكَمُوا بِحُكم داود و آل دَاود و لا يَسألُون البيّنة عليهم السلام و الرحمة و الرضوان» است و مرحوم کلینی در این باب، پنج روایت آورده است. روایت اوّل را ابوعبيده حذّاء در مورد امامت امام صادق (ع) نقل کرده که محتوای آن را ضرورت تعیین جانشین توسط ائمه (ع) تشکیل میدهد. ابوعبيده میگويد: ما در زمان امام باقر (ع) براى تعيين جانشين آن حضرت همانند گله بىچوپان سرگردان بوديم تا اینکه سالم بن ابىحفصه را ملاقات كردم. او به من گفت: اى ابا عبيده! امام تو كيست؟ گفتم: ائمه من، از آلمحمد هستند. گفت: هلاك شدى و مردم را هم هلاك كردى؛ مگر از امام باقر (ع) نشنيديم كه ميفرمود: هركه بميرد و برای او امامى نباشد، به مرگ جاهليت مرده است؟ گفتم: چرا؟ به جان خودم چنين است، سپس حدود سه روز گذشت كه خدمت امام صادق (ع) رسيدم و خدا شناخت او را به من روزى كرد و به عنوان جانشين پدرش شناختم. خدمت امام صادق (ع) عرض كردم: سالم به من چنين و چنان گفت. فرمود: اى ابا عبيده همانا كسى از ما ائمه نميرد؛ جز اينكه كسى را جانشين خود كند. حدیث دوم را ابان از امام صادق (ع) نقل کرده و مفاد آن را سیره امام زمان (ع) در مورد قضاوت تشکیل میدهد. حدیث سوم به این مسئله میپردازد که اهلبیت (ع) علم به احکام را چگونه بدست میآورند؟ عمار ساباطى میگويد: خدمت امام صادق (ع) عرض كردم شما هرگاه حاكم شويد، چگونه حكم میكنيد؟ فرمود: طبق حكم خدا و حكم داود، و هر گاه موضوعى براى ما پيش بیايد كه آن را ندانيم، روح القدس آن را به ما القا كند و برساند. محتوای حدیث پنجم را سیره اهلبیت (ع) راجع به قضاوت تشکیل میدهد و این حدیث را عمار ساباطى از امام صادق (ع) نقل کرده است. در ادامه، استاد وارد باب «أن مستقى العلم من بيت آلمحمد» (ع) میشود و مرحوم کلینی در این باب، دو حدیث آورده است. حدیث اوّل در مورد اعتراض امام صادق (ع) به جهل مردم نسبت به جایگاه ائمه (ع) است و حدیث دوّم درباره تبیین جایگاه ائمه (ع) توسط امام حسین (ع) میباشد.
کلیدواژه: کتاب حجت، باب «فِي الأئمّة (ع) أنّهُم إذَا ظَهَر أمرَهُم حَكَمُوا بِحُكم داود و آل دَاود و لا يَسألُون البيّنة عليهم السلام و الرحمة و الرضوان روایات 1 ـ 5)» و باب «أن مستقى العلم من بيت آلمحمد روایات 1 ـ 2)».