گزیده درس سیصد و چهل
بحث در روایات باب «فيه نُكَتٌ وَ نُتَفٌ مِن التَنزِيلِ فِي الوِلاية» است. تا کنون نود و یک روایت این باب بررسی شده است و در این درس استاد به ترجمه و تبیین حدیث نود و دو که در حقیقت آخرین حدیث این باب است، میپردازد. این روایت را ابوبصیر از امام صادق (ع) نقل کرده و محتوای آن را عذابی تشکیل میدهد که خداوند به منکران ولایت امام علی (ع) وعده داده است. ابوبصير میگويد: امام صادق (ع) راجع به تفسیر آیه شریفه 124، سوره طه (وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكاً: و هر كس از ياد من دل بگرداند، در حقيقت، زندگى تنگ [و سختى] خواهدداشت، و روز رستاخيز او را نابينا محشور مىكنيم) فرمود: مقصود از آن (عن ذکری)، اميرالمؤمنين (ع) است. ابوبصیر از تفسیر بخش دوم این آیه شریفه میپرسد که مقصود از «وَ نَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ أَعْمى: و روز رستاخيز او را نابينا محشور مىكنيم» چیست؟ امام (ع) فرمود: يعنى كور ديده در آخرت، كور دل در دنيا از ولايت اميرالمؤمنين (ع) و او در قيامت سرگردان است. در آیه بعدی از قول شخصی که نابینا محشور شده میگوید: «قَالَ رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنِي أَعْمَى وَقَدْ كُنْتُ بَصِيرًا: پروردگارا! برای چه مرا نابینا محشور کردی، در حالی که [در دنیا] بینا بودم؟» خداوند در جواب میگوید: «همانگونه که آیات ما برای تو آمد و آنها را فراموش کردی این چنین امروز فراموش میشوی.» در این روایت گفتگو میان امام و ابوبصیر ادامه مییابد و ابوبصیر از معنا و تفسیر برخی آیات میپرسد و امام صادق (ع) جواب میدهد. بعد از اینکه استاد بررسی روایات این باب را به پایان میبرد، وارد باب «فيه نُتَفٌ و جوامع من الرواية في الولاية» میشود که مرحوم کلینی در آن به ذکر نُه روایت بسنده کرده است. روایت اوّل این باب از امام باقر (ع) روایت شده و محتوای آن در رابطه با میثاق شیعیان با اهلبیت (ع) است. حدیث دوم از موضعگیری دوستان و دشمنان خداوند نسبت به اهلبیت (ع) سخن میگوید که این حدیث را عُقْبَه از امام باقر (ع) نقل کرده است.
کلیدواژه: کتاب حجت، باب «فيه نُكَتٌ وَ نُتَفٌ مِن التَنزِيلِ فِي الوِلاية (روایت 92)» و باب «فيه نُتَفٌ و جوامع من الرواية في الولاية (روایات 1 ـ 2».