گزیده درس شصت و هفت
بحث در بارهی تنبیه دوّم از تنبیهات استصحاب است که مرحوم شیخ در این تنبیه راجع به استصحاب زمان و زمانی بحث نموده است. قبلاً گفته شد که چنانچه مستصحب عین مستصحب سابق باشد، در این مورد استصحاب حجیت دارد. ولی در صورتی که مستصحب زمان باشد، مانند شب و روز یا امر تدریجی زمانی باشد، مانند جریان آب و نوشتن و سخن گفتن و یا یک امر ثابت مقید به زمان باشد، مانند اکرام کردن علما در روز جمعه و امثال آن، آیا در این سه مورد استصحاب جاری میشود یا نه؟ پیش از این اشاره شد که مرحوم شیخ تنبیه دوم را برای پاسخ به همین مسئله اختصاص داده است. تا هنوز بحث در امر اوّل، یعنی زمان است که مرحوم شیخ فرمود که چنانچه موضوع استصحاب با پشتوانۀ عرف تغییر کند، در آن صورت استصحاب جاری خواهدشد. در ادامه مرحوم شیخ برای جریان استصحاب در زمان، راهحلها و راهکارهای مختلفی ارائه میکند که تمام آن راهکارها مورد بررسی قرار میگیرد. در پایان این درس، استاد وارد مباحث قسم دوّم میگردد که راجع به امور تدریجی است. امور تدریجی، به اموری گفته میشود که جزء لاحق با از بین رفتن جزء قدیم موجود میشود و در واقع اجتماع دو جزء در یک زمان از محالات به شمار میرود.
کلیدواژه: بررسی استصحاب در زمان.