گزیده درس هجده
درس هجدهم از «المسألة الحادیة عشرة فی تلازم الشیئیة و الوجود»، شروع شده است و تا «و القول بکون الاتصاف امراً ذهنیاً و انّه منتفٍ فی الخارج»، ادامه دارد. مسئله یازدهم در بارهی این موضوع بحث میکند که شیئیت و وجود باهم تلازم دارد و هیچگاه نمیتوان گفت که شئ موجود است، ولی وجود معدوم است یا برعکس گفته شود که موجودی هست، ولی شئ معدوم میباشد و این سخن باطل است. حالا چرا مرحوم خواجه این بحث را مطرح کرده است؟ برای اینکه عدهیی از اهلسنت گفتهاند که سه چیز به نام موجود، معدوم و ثابت وجود دارد که ثابت به چیزی گفته میشود که نه موجود و نه معدوم است. مرحوم حواجه میگوید: این سخن باطل است، زیرا یک چیز از دو حال خارج نیست یا موجود و یا معدوم است و سومی ندارد؛ چونکه موجود بودن و معدوم بودن نقیضان هستند و نمیشود که یک شئ نه موجود و نه معدوم باشد.
کلیدواژه: تلازم شیئیت با وجود.