گزیده درس صد و هفت
درس صد و هفت از «المسألة السادسة عشرة، فی اقسام العلّة»، شروع شده است و تا «او ما یترکب منهما و هو الجسم/ ص 215»، ادامه دارد. استاد بعد از بررسی حاشیه استاد حسنزاده آملی به مسئله شانزدهم که در بارهی اقسام علت بحث میکند، به صورت گذرا به عبارات خواجه اشاره مینماید. مرحوم خواجه برای علت اقسام مختلفی ذکر نموده است، از قبیل تقسیم علت به مرکبه و بسیطه، تقسیم آن به بالقوه و بالفعل، تقسیم به کلیه و ذاتیه و ... آنگاه به سراغ مسئله هفده میرود که در بارهی نیاز داشتن معلول به علت در وجود و عدم علت در عدم است و از این مسئله نیز بدون تطبیق متن میگذرد. استاد میلانی مباحث مربوط به مقصد اول را تمام میکند و از اینجا به مباحث مقصد دوم که در بارهی جواهر و اعراض است، شروع مینماید. استاد معتقد است که در این مقصد مباحث و مسائل مهمی مطرح شده است که خود این مقصد دارای چندین فصل میباشد. فصل اوّل به جواهر اختصاص دارد و مرحوم خواجه در ابتدا جوهر و عرض را تعریف میکند. مسئله اول، در ممکنات است که آن را به چند قسم تقسیم میشود.