کتاب اصول فقه مرحوم مظفر:
این درس اختصاص دارد به اجتماع امر و نهی در فرض عدم راه چاره. کارشناس محترم در آغاز به تبیین دوشاخه از بحث پرداخته است. در کل اجتماع امر و نهی دوشاخه دارد: 1. اجتماع امر و نهی در شیئ واحد با وجود مندوحه. 2. اجتماع امر و نهی در شیئ واحد بدون قید مندوحه. سپس به تبیین اجتماع امر و نهی در شیئ واحد بدون قید مندوحه پرداخته است. معنای اجتماع امر و نهی بدون قید مندوحه آن است که مکلف مضطر باشد از جمع میان آن دو در مورد واحد اضطرار به جمع میان آن دو بر دو نوع است: الف: گاهی اضطرار مسبوق به اختیار است. ب: گاهی مسبوق به اختیار نیست. در حقیقت اینجا باید در دو مقام بحث گردد: مقام اول: در مواردی که مکلف به وسیله عامل خارجی مضطر شده میان امر و نهی در شیئ واحد که در اینجا میدان تزاحم است. مقام دوم: اضطرار به سوء الاختیار باشد که در دو ناحیه به تبیین آن پرداخته شده است.
مهمترین مباحث این درس:
اجتماع امر و نهی در صورت عدم راه چاره. اضطرار بدون اختیار. اضطرار با سوء اختیار. قید مندوحه. مقام اول اضطرار.