گزیده درس هفده
در درس گذشته راجع به دلالت عقلی، طبعی و وضعی اشاره شد و در این به دلالت وضعی لفظی و اقسام آن پرداخته میشود. قبلا، گفته شد که دلالت وضعی بر دو قسم است: دلالت وضعی لفظی و دلالت وضعی غیر لفظی که هر دو قسم آن توضیح داده شد. دلالت لفظی این بود که یک لفظ برای یک معنا وضع شده است، ولی دلالت غیر لفظی در جایی است که دال چیزی غیر از لفظ باشد، مانند اینکه انسان از علائم و نمادهایی برای یک معنایی مانند علائم ریاضی و جادهها و امثال آن استفاده کند. مرحوم مصنف دلالت وضعی لفظی را ابتدا بر مستعمل و مهمل تقسیم میکندد و سپس دلالت لفظ مستعمل بر سه نوع میداند: دلالت مطابقی، تضمنی و الترامی که هر کدام تعریف خاص خود را دارد. دلالت مطابقی، این است که لفظ بر تمام معنای موضوعله دلالت کند و با آن مطابق باشد. دلالت تضمنی بدین شکل است که لفظ بر قسمتی از معنای موضوعله دلالت میکند که در ضمن معنای موضوعله قرار دارد. در دلالت التزامی، لفظ بر معنایی دلالت میکند که بیرون از معنای موضوعله، ولی همراه با آن است.
کلیدواژه: اقسام دلالت وضعی لفظی.