گزیده درس صد و سی و نُه
بحث در بارهی قیاس مؤلف از دو قضیه منفصله بود و در این ارتباط چند مطلب بیان گردید. مطلب اوّل، این بود که از دو منفصله نمیتوان نتیجه گرفت و آن دو باید به متصله تحویل برده شود. مطلب دوم، راجع به تحویل بردن منفصله به متصله بود و گفته شد که منفصلهی موجبه و سالبه را میتوان به متصله تحویل بُرد. توضیح داده شد منفصله حقیقیه یا مانعةالجمع یا مانعةالخلو تحویل به متصله برده میشود. منفصله حقیقیه به چهار متصله، منفصلههای مانعةالجمع و مانعةالخلو هر کدام به دو متصله قابلتحویل است. مرحوم مظفر در این درس به این بحث میپردازد که چگونه میتوان متصله را به منفصله تحویل بُرد؟ متصله لزومیه موجبه مستلزم یک منفصله مانعةالجمع و یک منفصله مانعةالخلو است که در کم و کیف با آن یکیاند، میتوان متصله را به آن دو تبدیل کرد. نحوۀ تبدیل سالبه به مانعةالجمع و مانعةالخلو که در کم و کیف با آن اتفاق دارند، مانند موجبه است.
کلیدواژه: تبدیل متصله به منفصله در قیاس اقترانی شرطی.