گزیده درس صد و سی
بحث راجع به دلیل افتراض بود. گفته شد که برخی از ضربهای اشکال دوّم و سوم با استفاده از عکس مستوی قابل اثبات است. امّا برخی از آنها از طریق عکس مستوی اثبات نمیشود و در مقابل میتوان آنها را از طریق برهان خلف یا دلیل افتراض اثبات کرد. برهان خلف در درس پیشین توضیح داده شد و در این درس به ادامه دلیل افتراض اشاره میشود. این دلیل دارای سه مرحله است که در آغاز نام خاصی مانند «د» برای آن دسته از افراد موضوع که در قضیه جزئیه بر آنها حکم شده، تعیین میشود، مثلاً «بعض حیوان» را در قضیه «بعض حیوان انسان است» با حرف «د» نشان داده میشود، پس از آن دو قضیه صادق بدست میآید. یکی از این قضیه موجبه کلیه که هر «د» حیوان است و دیگری این قضیه کلیه که هر «د» انسان است و سپس با استفاده از دو قضیهیی که مقدمه قیاس است و در قضیه دیگری که بدست آمده، قیاس را بر اساس یکی از شکلها به گونهیی تشکیل داده شود که نتیجه مطلوب بدهد.
کلیدواژه: دلیل افتراض.