گزیده درس صد و هشتاد و هشت
بحث در بارهی برهان لمّی است. تعریف آن قبلاً گذشت و در این درس مرحوم مصنف آن را به برهان لمّی مطلق و برهان لمّی غیر مطلق تقسیم میکند. فلسفه و دلیل این تقسیمبندی این است که اقسام برهان لمّی را تشخیص بدهیم تا بعداً معلوم شود که کدام یک از این اقسام کارآیی و کارآمدی بیشتری دارد. برهان لمّی مطلق، برهانی است که حدوسط در آن علتِ وجود اکبر فی نفسه و به صورت مطلق است. برهان لمّی غیر مطلق به برهانی گفته میشود که حدوسط در آن علت وجود اکبر به صورت مطلق نیست، بلکه تنها علت وجود اکبر در اصغر است. در اینجا وجود فی نفسه اکبر یک چیز است و وجود آن در اصغر چیز دیگری میباشد. آنچه یک برهان را لمّی میکند علیت حدوسط برای وجود اکبر در اصغر است. در ادامه مرحوم مظفر سه مثال برای تفهیم مطلب بیان میدارد.
کلیدواژه: برهان لمّی مطلق و غیر مطلق.