گزیده درس بیست و چهار
مرحوم مصنف بعد از اینکه الفاظ را به مفرد و مرکب تقسیم و مباحث آن را تعقیب کرد، در ادامه این پرسش را مطرح میکند: آیا افعال ناقصه از قبیل مفردات است یا مرکبات؟ و چنانچه از جمله مرکبات باشد، آیا در زمرهی فعل و اسم قرار دارد یا اینکه از قبیل حروف میباشد؟ مرحوم مظفر آن را در زمرهی ادات [حروف] و نحویون از قبیل فعل و برخی از منطقیون آن را در زمرهی «کلمات وجودیه» میشمارند. با پایان یافتن مباحث مربوط به مفردات و مرکبات، باب اول کتاب منطق به اتمام رسید و مرحوم مصنف به سراغ باب دوم میرود که اختصاص به مفاهیم دارد که این باب هم به نوعی همانند باب اوّل نقش مقدمی برای مباحث منطقی دارد. اولین تقسیمبندی در ارتباط با تقسیم مفاهیم به کلی و جزئی است. کلی، مفهومی است که قابلصدق بر کثیرین است و همانند مفهوم انسان که بر حسن، حسین و حمید صدق میکند. امّا، مفهوم جزئی، جزء آن دسته مفاهیمی است که بیش از یک مصداق در خارج ندارد.
کلیدواژه: کلی و جزئی.